Hemelverschijnselen

Mercurius bereikt vandaag zijn grootste schijnbare afstand ten westen van de zon, maar de kleine planeet is aan de ochtendhemel nauwelijks zichtbaar.

Op enige afstand rechts van de maan zie je de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd. Bekijk de vrij wijde samenstand tegen middernacht, aan de zuidzuidwestelijke hemel.

Venus staat vanavond precies op één lijn met de sterren Castor en Pollux in het Dierenriemsterrenbeeld Tweelingen. Linksboven Venus is Mars zichtbaar; met een verrekijker zie je dat de rode planeet omringd wordt door de zwakke sterretjes van de open sterrenhoop de Krib in het sterrenbeeld Kreeft.

De vrijwel vol verlichte maan staat vanavond aan de hemel zeer dicht bij de ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen. Je zult waarschijnlijk een verrekijker nodig hebben om de ster te onderscheiden in het felle maanlicht. Kijk rond middernacht, vrij laag aan de zuidzuidoostelijke hemel.

De heldere planeet Venus bereikt vandaag zijn grootste schijnbare afstand ten oosten van de zon. Daardoor is de planeet deze gehele periode uitstekend zichtbaar, als een opvallende ‘avondster’ aan de westelijke hemel; hij verdwijnt pas na middernacht onder de horizon. Vandaag is het ook Volle Maan (05.41 uur). Tegen middernacht zie je de maan laag in het zuidoosten. In de zomer staat de Volle Maan zelfs midden in de nacht nooit hoog aan de hemel.

Laatste Kwartier (21.31 uur). ’s Morgens vroeg, tussen 03.30 en 04.00 uur, zie je de half verlichte maan laag aan de zuidoostelijke hemel. De heldere ster op vrij kleine afstand rechtsboven de maan is de planeet Saturnus.

Tijdens de ochtendschemering is een zeer nauwe samenstand zichtbaar van de afnemende maan en de reuzenplaneet Jupiter, op kleine afstand links van de maan. Kijk vanaf 04.00 uur, en zorg voor een volledig vrij zicht op de oostelijke horizon.

Nieuwe Maan (06.37 uur). In de maanloze nachten rond het begin van de zomer heb je kans om lichtende nachtwolken te zien: zilverwitte, golvende structuren op zeer grote hoogte in de aardse dampkring. Rond middernacht zijn ze soms laag boven de noordelijke horizon te zien. Het verschijnsel is helaas nauwelijks te voorspellen.

Begin van de astronomische zomer. Om 16.57 uur bereikt de zon zijn noordelijkste positie aan de hemel. 21 juni is op het noordelijk halfrond de langste dag van het jaar; zelfs midden in de nacht wordt het niet echt donker. ’s Avonds is aan de westnoordwestelijke hemel een fraaie samenstand zichtbaar van Mars (links), Venus (midden) en de maansikkel (rechts). Bekijk het trio vanaf 23.15 uur.

Ook vanavond staan de maan en de planeten Mars en Venus dicht bij elkaar aan de hemel. Op wat grotere afstand links van de maan zie je de ster Regulus in het Dierenriemsterrenbeeld Leeuw. Bekijk de groepering vanaf 23.15 uur.