Hemelverschijnselen

Ook vanmorgen staan Mars en Jupiter nog heel dicht bij elkaar aan de hemel; Mars staat nu linksboven Jupiter. Kijk tussen 02.00 uur (laag in het oostnoordoosten) en 05.00 uur (hoog in het oosten), wanneer de schemering is begonnen.

Volle Maan (20.25 uur). Om 23.00 uur staat de maan in het zuidoosten, in de Waterman. De heldere ‘ster’ die je op grote afstand links van de maan ziet, is Saturnus.

’s Avonds vanaf ca. 22.30 uur is in het oostzuidoosten een mooie nauwe samenstand zichtbaar van de maan en de planeet Saturnus, op kleine afstand links van de maan. In de loop van de nacht wordt de schijnbare afstand tussen de maan en de planeet steeds kleiner; in de vroege ochtend van 21 augustus schuift de maan zelfs voor Saturnus langs (zie 21 augustus).

Tussen 05.31 en 06.25 uur wordt de planeet Saturnus bedekt door de maan (deze tijdstippen gelden strikt genomen voor Utrecht; elders in Nederland kunnen er verschillen van hooguit een paar minuten optreden). Dit zeldzame verschijnsel speelt zich grotendeels af tijdens de ochtendschemering, aan de zuidwestelijke hemel. Ook kort vóór en kort na de bedekking is Saturnus niet met het blote oog te zien, vanwege het felle maanlicht. Gebruik dus een goede verrekijker om de planeet aan de (verlichte) bovenrand van de maan te zien verdwijnen, en om hem een klein uur later aan de (donkere) rechteronderrand weer tevoorschijn te zien komen.

Laatste Kwartier (11.25 uur). ’s Morgens tussen 04.30 en 05.00 uur zie je de half verlichte maan hoog aan de zuidoostelijke hemel. Met een verrekijker zijn direct boven de maan de helderste sterren van het Zevengesternte zichtbaar – de bekende open sterrenhoop in het sterrenbeeld Stier.

Aan de ochtendhemel is een fraaie groepering te zien van de maan en de planeten Jupiter en Mars. Mars staat precies tussen de sterren Elnath en Zèta Tauri – de horens van het Dierenriemsterrenbeeld Stier. Kijk tussen 04.30 en 05.00 uur, hoog in het oostzuidoosten.

Vanmorgen tegen 05.00 uur zie je Mars op vrij kleine afstand rechtsonder de afnemende maan. Op grotere afstand rechtsboven Mars schittert de reuzenplaneet Jupiter.

Linksboven de maansikkel zie je de sterren Castor en Pollux, de twee helderste sterren in het sterrenbeeld Tweelingen. Kijk rond 05.00 uur, boven de oostelijke horizon.

Eerste Kwartier (14.41 uur). ’s Avonds rond 22.45 uur, als het nog volop schemert, zie je de half verlichte maan laag boven de zuidwestelijke horizon, in het onopvallende sterrenbeeld Weegschaal.

Linksboven de wassende maan is de oranjerode ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen zichtbaar. Bekijk de samenstand rond 23.00 uur, laag aan de zuidzuidwestelijke hemel. Mogelijk heb je een verrekijker nodig om Antares te zien tijdens de schemering.