Hemelverschijnselen

Maximum van de meteorenzwerm de Leoniden. De ‘vallende sterren’ lijken afkomstig te zijn uit het sterrenbeeld Leeuw. De zwerm is geassocieerd met komeet Tempel-Tuttle.

Volle Maan (09.57 uur). In Noord- en Zuid-Amerika, Azië en Australië is vandaag een gedeeltelijke maansverduistering zichtbaar. Die vindt echter plaats wanneer de maan bij ons nog onder de horizon staat; vanuit Europa is van het verschijnsel niets te zien. In de eerste helft van de avond staat de maan in het sterrenbeeld Stier, linksboven de oranjerode hoofdster Aldebaran. Bekijk de wijde samenstand rond 20.00 uur, vrij hoog aan de oostelijke hemel. Pal boven de maan is misschien ook het Zevengesternte zichtbaar, al zul je daarvoor misschien wel een verrekijker nodig hebben.

Vanavond en vannacht zie je de ster Aldebaran in de Stier op geruime afstand rechtsonder de maan. Rond 20.30 uur staat het duo al hoog aan de oostelijke hemel.

Vannacht wordt de maan omringd door de zes heldere sterren van de Winterzeshoek: Capella, Castor, Procyon, Sirius, Rigel en Aldebaran. Kijk rond middernacht in het zuidoosten. Rond 02.30 uur op 22 november Staat de Winterzeshoek hoog in het zuiden.

Linksboven de afnemende maan zie je Castor en Pollux, de helderste sterren in het sterrenbeeld Tweelingen. Kijk rond 22.30 uur, aan de oostelijke hemel.

Laatste Kwartier (13.27 uur). Aan het begin van de schemering staat de half verlichte maan zeer hoog boven de zuidelijke horizon. Op vrij kleine afstand rechtsonder de maan is de ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw zichtbaar. Kijk tussen 06.00 en 06.30 uur.

’s Morgens rond 06.30 uur is in het zuidoosten een mooie samenstand zichtbaar van de afnemende maansikkel en de heldere ster Spica in het Dierenriemsterrenbeeld Maagd, rechts van de maan.

Nieuwe Maan (08.43 uur). Vanuit een vrij smalle strook die over het westen van Antarctica en door het uiterste zuidwesten van de Atlantische Oceaan loopt, is vandaag een totale zonsverduistering zichtbaar. In Europa is van het natuurverschijnsel helaas niets zichtbaar.

Een half uur na zonsondergang, rond 17.00 uur, zie je de smalle maansikkel laag aan de zuidwestelijke hemel. Op geruime afstand linksboven de maan is de heldere planeet Venus zichtbaar. Een uur later, als het donker genoeg is, kun je hoger aan de hemel ook de planeten Saturnus en Jupiter zien, vrijwel exact op dezelfde lijn.

De maan vormt vanavond een grote driehoek met de planeten Venus (zeer helder, rechts van de maan en iets dichter bij de horizon) en Saturnus (zwakker, op ongeveer dezelfde afstand linksboven de maan). Bekijk de groepering tegen 18.00 uur, in het zuidzuidwesten. Op grote afstand linksboven Saturnus is ook de opvallende planeet Jupiter te zien.