Hemelverschijnselen

Invoering van de wintertijd. Om 03.00 uur Midden-Europese Zomertijd (MEZT) wordt de klok één uur teruggezet, naar 02.00 uur Midden-Europese Tijd (MET).

Tussen 06.30 en 07.00 uur, wanneer het al aardig aan het schemeren is, kun je laag in het oostzuidoosten op zoek naar de zeer smalle maansikkel. Op enige afstand onder de maan moet de planeet Mercurius zichtbaar zijn, met rechts daarvan de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd. Gebruik wel een verrekijker, en zorg voor een volledig vrij zicht.

Nieuwe Maan (22.14 uur).

Maximum van de Tauriden, een meteorenzwerm met het vluchtpunt in het sterrenbeeld Stier. De ‘vallende sterren’ die je ziet zijn stofdeeltjes, afkomstig van komeet Encke, die hoog in de atmosfeer de luchtmoleculen tot gloeien brengen.

Ongeveer een uur na zonsondergang, rond 18.00 uur, zie je laag in het zuidwesten een wijde samenstand van de maan en de heldere planeet Venus, op geruime afstand rechtsonder de maan.

De planeet Saturnus staat vanavond op enige afstand rechtsboven de maan. Bekijk de vrij wijde samenstand rond 19.00 uur, in het zuidzuidwesten.

Eerste Kwartier (13.45 uur). De half verlichte maan staat rond 19.00 vrij hoog boven de zuidelijke horizon. Vrijwel recht boven de maan schittert de heldere planeet Jupiter. Verder naar rechts is ook de geringde planeet Saturnus te zien.

Rond 20.00 uur zie je laag in het zuiden, op flinke afstand linksonder de maan, een opvallende, ‘eenzame’ ster. Dat is Fomalhaut, de hoofdster van het sterrenbeeld Zuidervis. Het is een jonge ster op slechts 25 lichtjaar afstand van de aarde, die omgeven wordt door een planetenstelsel-in-wording.

Tussen 21.00 en 21.30 uur staat de wassende maan hoog boven de zuidelijke horizon. Nog hoger aan de hemel is het Herfstvierkant te vinden, gevormd door de helderste sterren van het sterrenbeeld Pegasus.

De reuzenplaneet Jupiter is deze hele maand aan het begin van de avond zichtbaar aan de zuidelijke hemel. Op kleine afstand linksonder de planeet zie je de ster Deneb Algiedi, de helderste ster in het sterrenbeeld Steenbok. Met een verrekijker kun je eens proberen of je enkele van de maantjes van Jupiter kunt zien, direct links en/of rechts van de planeet.