Kort antwoord:
Let op het deel van de nacht waarin de maan zichtbaar is.
Langer antwoord:
De maan draait om de aarde, en wordt daarbij steeds vanuit een andere richting door de zon verlicht. Als gevolg daarvan zien wij hoe de maan in de loop van iets meer dan vier weken een schijngestaltencyclus doorloopt van Nieuwe Maan via Eerste Kwartier, Volle Maan en Laatste Kwartier tot de volgende Nieuwe Maan.
Bij Eerste en Laatste Kwartier is de maan (gezien vanaf de aarde) voor de helft verlicht. Beide maanfasen worden dan ook wel aangeduide met 'halve maan'. Maar als er een halfverlichte maan aan de hemel staat, hoe weet je dan of het Eerste of Laatste Kwartier is?
Vroeger werd hiervoor vaak een ezelsbruggetje gehanteerd: als je van het halve rondje de letter 'p' kunt maken (door er aan de linkerkant een omlaag gericht stokje bij te denken), van het Franse woord premier ('eerste'), is het Eerste Kwartier. Kun je er een 'd' van maken (door er aan de rechterkant een omhoog gericht stokje bij te denken), van het Franse woord dernier ('laatste'), dan is het Laatste Kwartier.
Het nadeel van dit ezelsbruggetje (nog los van het feit dat lang niet iedereen de Franse taal machtis is), is dat het alleen geldt op het noordelijk halfrond van de aarde. Bevind je je op het zuidelijk halfrond, dan staat de maan ondersteboven aan de hemel, en kun je juist bij Eerste Kwartier de letter d vormen en bij Laatste Kwartier de letter p.
Een veel logischer en makkelijker ezelsbruggetje, dat bovendien overal op aarde geldt, is het volgende: de Eerste Kwartier-maan is alleen zichtbaar in de eerste helft van de nacht; de Laatste Kwartier-maan alleen in de laatste helft van de nacht. Bij Eerste Kwartier staat de maan rond zonsondergang al hoog aan de hemel en gaat hij rond middernacht onder; bij Laatste Kwartier komt de maan rond middernacht op en bevindt hij zich rond zonsopkomst hoog boven de horizon.