The Impact of neutral hydrogen on the current evolution of early-type galaxies - Promotie Mustafa Yildiz (RUG)

Op 10 maart promoveerde Mustafa Yildiz aan de Rijksuniversiteit Groningen op onderzoek naar stervorming in ‘passieve’ wolken.

Ongeveer twintig procent van alle nabije vroeg type melkwegstelsels (ETGs, Engels: Early Type Galaxies) buiten de Virgo cluster zijn omgeven door een schijf of ring van neutraal waterstof gas (HI) met lage kolomdichtheid en tientallen kiloparsec groot. Zo'n schijf is veel groter dan het stellaire component van het stelsel.

Mustafa Yildiz heeft deze grote reservoirs van HI, waarin potentieel materiaal voor het vormen van sterren zit bestudeerd. Hij keek ook naar het effect dat ze hebben op de melkwegstelsels waarin ze voorkomen. Deze stelsels worden vaak als passief beschouwd (ze zouden geen nieuwe sterren vormen). Maar Yildiz ontdekte dat  sommige van de grote HI schijven die gedetecteerd zijn met radiotelescopen significante hoeveelheden sterformatie ondergaan. Ook zag hij dat als de metalliciteit van het gas anders is, dit een drastisch effect heeft op de efficiëntie van de sterformatie. Verder wordt in de buitenste gebieden van de ETGs met HI het waterstofgas omgezet in nieuwe sterren met een efficiëntie vergelijkbaar met dat in de buitenste gebieden van spiraalstelsels.

Aangezien de relatief kleine hoeveelheid HI over een groot gebied verspreid is, kan de formatie van nieuwe sterren op korte termijn geen grote invloed hebben op het uiterlijk van het herbergende melkwegstelsel, maar de aanwezigheid van HI op grote aftstand van het stellaire component van melkwegstelsels heeft ook invloed op hun binnenste gebieden. ETGs met grote hoeveelheden HI op grote afstand van het centrum hebben karakteristiek ook grote hoeveelheden stof in hun centrum. Dit toont aan dat gas op grote stralen het binnenste gebied van melkwegstelsels kan voeden, waardoor er vervolgens weer nieuwe sterren kunnen vormen.

Het promotieonderzoek van Mustafa Yildiz vond plaats bij de afdeling Sterrenkunde van het Kapteyn Insitituut met financiering van The Council of Higher Education of Turkey en Erciyes University. Hij werkt nu als Research Assistant aan Erciyes University. 

Proefschrift
Bron