Sterren ver buiten de Melkweg gewogen (promotie Matthijs Dries, RUG)

Matthijs Dries promoveerde op 6 april aan de Rijksuniversiteit Groningen op onderzoek naar de massaverdeling van sterren.

Wanneer zich nieuwe sterren vormen gebeurt dit volgens een bepaalde massaverdeling. Deze massaverdeling wordt de initiële massafunctie (IMF) genoemd. In algemene zin laat die zien dat er veel meer lichte dan zware sterren ontstaan. Maar de laatste jaren is er steeds meer bewijs gekomen dat in de zwaarste sterrenstelsels van het heelal de verhouding tussen lage-massa sterren en hoge-massa sterren anders is dan in onze eigen Melkweg.

Deze mogelijke variatie van de massaverdeling kan ons meer vertellen over het proces van stervorming en heeft consequenties voor andere onderzoeken binnen de sterrenkunde waarbij een zogenaamde ‘universele IMF’ wordt aangenomen. Het nauwkeurig bepalen van de stellaire massaverdeling en eventuele variaties hiervan is dan ook van groot belang voor de sterrenkunde. Matthijs Dries onderzocht daarom de massaverdeling van sterren in sterrenstelsels.

Het is niet mogelijk om in veraf gelegen sterrenstelsels individuele sterren waar te nemen. De stellaire massaverdeling van deze stelsels is alleen indirect af te leiden. Dries ontwikkelde een nauwkeurig statistisch model om de stellaire massaverdeling van onopgeloste sterrenstelsels te bepalen met behulp van spectroscopie.

De resultaten van zijn onderzoek bevestigen dat de zwaarste sterrenstelsels in het heelal een andere massaverdeling hebben dan de Melkweg. De resultaten van Dries laten zien dat de (relatieve) hoeveelheid hoge-massa sterren ongeveer constant is als functie van de massa van het sterrenstelsel. De (relatieve) hoeveelheid lage-massa sterren verander echter als functie van de massa van het sterrenstelsel, zodanig dat zwaardere sterrenstelsels meer lage-massa sterren bevatten.

Matthijs Dries verrichtte zijn promotieonderzoek bij de afdeling Sterrenkunde van het Kapteyn Insitituut met financiering van NWO. Hij werkt nu als Data Scientist bij Achmea.

Promotie
Dhr. M. Dries. Unravelling the stellar Initial Mass Function of early-type galaxies with hierarchical Bayesian modelling. Promotors: prof. dr. S.C. (Scott) Trager, prof. dr. L.V.E. (Leon) Koopmans.

Bron | Proefschrift