Probing thermonuclear burning on accreting neutron stars
Neutronensterren die kernexplosies ondergaan, kunnen vele malen sneller opwarmen dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit onderzoek van Laurens Keek naar röntgenflitsen alsook een veel zeldzamere superflits. Hij is op 1 december 2008 gepromoveerd aan de universiteit van Utrecht.
Een neutronenster is net zo zwaar als de zon, maar heeft een diameter van slechts twintig kilometer. Hierdoor is de zwaartekracht aan het oppervlak extreem groot. Als een andere ster in de buurt van de neutronenster staat, kan de neutronenster hiervandaan waterstof en helium aantrekken. Wanneer een laagje van een paar meter van dit materiaal op de neutronenster ligt, perst de hoge zwaartekracht het zover samen dat kernfusie van waterstof en van helium begint. Dit ontaardt in een enorme kernexplosie over het hele oppervlak van de ster, onder het uitzenden van een flits röntgenstraling. Röntgenflitsen zijn zo helder dat ze met röntgentelescopen op satellieten bij de aarde tien tot honderd seconden lang te zien zijn, zodat we in die korte tijd de neutronenster waarnemen.
Naast gewone flitsen, bestudeerde Laurens Keek ook zogenaamde superflitsen, die een dag lang duren. Zij zijn zeer zeldzaam, maar geven informatie over het binnenste van de neutronenster. Zo kwam Keek erachter dat neutronensterren veel sneller opwarmen dan tot nu toe werd aangenomen. Ook werd er een computermodel opgesteld van de buitenkant van een neutronenster. Voor het eerst is in een dergelijk model turbulentie in rekening gebracht, wat zorgt voor vermenging van het aangezogen materiaal, zodat de kernfusie stabieler verloopt.
maandag 1 december, 14:30, Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht
Faculteit Bètawetenschappen
Promotor: prof. dr. N. Langer
Copromotor 1: dr. J.J.M. in 't Zand
Copromotor 2: prof. dr. M. Méndez
bron: http://www.uu.nl/NL/faculteiten/betawetenschappen/Actueel/agenda/Pages/agendasite.aspx
Een neutronenster is net zo zwaar als de zon, maar heeft een diameter van slechts twintig kilometer. Hierdoor is de zwaartekracht aan het oppervlak extreem groot. Als een andere ster in de buurt van de neutronenster staat, kan de neutronenster hiervandaan waterstof en helium aantrekken. Wanneer een laagje van een paar meter van dit materiaal op de neutronenster ligt, perst de hoge zwaartekracht het zover samen dat kernfusie van waterstof en van helium begint. Dit ontaardt in een enorme kernexplosie over het hele oppervlak van de ster, onder het uitzenden van een flits röntgenstraling. Röntgenflitsen zijn zo helder dat ze met röntgentelescopen op satellieten bij de aarde tien tot honderd seconden lang te zien zijn, zodat we in die korte tijd de neutronenster waarnemen.
Naast gewone flitsen, bestudeerde Laurens Keek ook zogenaamde superflitsen, die een dag lang duren. Zij zijn zeer zeldzaam, maar geven informatie over het binnenste van de neutronenster. Zo kwam Keek erachter dat neutronensterren veel sneller opwarmen dan tot nu toe werd aangenomen. Ook werd er een computermodel opgesteld van de buitenkant van een neutronenster. Voor het eerst is in een dergelijk model turbulentie in rekening gebracht, wat zorgt voor vermenging van het aangezogen materiaal, zodat de kernfusie stabieler verloopt.
maandag 1 december, 14:30, Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht
Faculteit Bètawetenschappen
Promotor: prof. dr. N. Langer
Copromotor 1: dr. J.J.M. in 't Zand
Copromotor 2: prof. dr. M. Méndez
bron: http://www.uu.nl/NL/faculteiten/betawetenschappen/Actueel/agenda/Pages/agendasite.aspx