Observations and dynamical studies of X-ray binaries in a low-accretion state

Eva Ratti is op vrijdag 15 februari 2013 aan de Universiteit van Amsterdam gepromoveerd op haar onderzoek naar de massa van compacte objecten in röntgensterren en cataclysmische variabelen. Door haar onderzoek, dat zij ook heeft uitgevoerd aan Stichting Ruimteonderzoek Nederland, kan de formatie en evolutie van dubbelsterren beter worden begrepen. Ook draagt haar onderzoek bij aan onderzoek naar de structuur en samenstelling van neutronensterren.

Röntgendubbelsterren en cataclysmische variabelen bestaan uit een compact object en een normale ster. In zulke systemen vindt massa-overdracht plaats, massa wordt verplaatst van de gewone ster naar het compacte object. Bij dit proces komt er een grote hoeveelheid energie vrij die voornamelijk wordt uitgezonden als röntgenstraling.

Het onderzoek van Ratti is drieledig. Allereerst zocht zij naar geschikte kandidaten voor dynamische massabepalingen door de optische of nabij-infrarode tegenhangers van röntgenbronnen te identificeren. Uit de dynamische massabepaling van één van drie röntgenbronnen bleek dat deze een neutronenster bevat die een deel van zijn begeleidende ster doet verdampen. In een tweede röntgenbron vind non-conservatieve massaoverdracht plaats. Ook bleek dat de tweede en derde röntgenbron een witte dwerg bevatten. Het onderzoek naar het object XTE J1752-226 wijst uit dat dit object veranderd van een ‘uitschieter’ in een ‘standaardsysteem’ aangezien de bron minder röntgenstraling uitzendt ten opzichte van radiostraling dan voorheen.

Vrijdag 15 februari 2013
Astronomisch Instituut Anton Pannekoek, Universiteit van Amsterdam
Stichting Ruimteonderzoek Nederland
Promotor: prof. dr. Wim Hermsen
Co-promotor: dr. Peter jonker