Invloed van actieve galactische kernen op evolutie van sterrenstelsels (promotie Francesco Santoro, RUG)

Op 1 juni promoveerde Francesco Santoro aan de Rijksuniversiteit Groningen op de rol die zogeheten actieve galactische kernen spelen in de evolutie van sterrenstelsels.

Actieve galactische kernen horen tot de meest energetische bronnen van het universum en bevinden zich meestal in het centrum van massieve sterrenstelsels. De energie die zij uitzenden ontstaat een super zwaar zwart gat materiaal uit de omgeving aantrekt en opneemt. Het licht dat actieve een galactische kern uitzendt kan het totale licht van het sterrenstelsel sterk domineren.

Sommige actieve galactische kernen zijn in staat om krachtige tweezijdige stralen van relativistische deeltjes te lanceren, deze noemt men radio sterrenstelsels. Actieve galactische kernen bleken een belangrijke rol te kunnen spelen in de evolutie van sterrenstelsels: ze zijn in staat zijn om gas te verwarmen of te verwijderen uit hun sterrenstelsel. De interactie tussen de energie die uitgezonden wordt door een actieve galactische kern met het materiaal in zijn sterrenstelsel wordt ook wel 'AGN-feedback' genoemd. Dit wordt gezien als een van de belangrijkste mechanismen voor het verlagen van stervorming in massieve melkwegstelsels.

Santoro onderzocht tijdens zijn promotieonderzoek een aantal open vragen met betrekking tot AGN-feedback en de mechanismen die betrokken zijn bij het aantrekken van gas door een superzwaar zwart gat. Dit is gedaan door middel van het bestuderen van gas in radio sterrenstelsels met behulp van verschillende observatietechnieken, voornamelijk in het optische en infrarode licht. Om het effect te begrijpen die de tweezijdige stralen kunnen hebben op het gas in het sterrenstelsel, heeft Santoro een aantal radiosterrenstelsels bestudeerd. Dit stelde hem in staat de complexiteit en de vele facetten van het AGN-feedback fenomeen te onderzoeken en waarderen.

Het promotieonderzoek van Francesco Santoro vond plaats bij de afdeling Sterrenkunde van het Kapteyn Instituut, met financiering door NWO. Hij werkt nu als postdoc aan zowel de University of Sheffield als het Max Planck Institute for Astronomy in Heidelberg.

Promotie
F. (Francesco) Santoro. The multi-phase ISM of radio galaxies: a spectroscopic study of ionized and warm gas. Promotors: prof. dr. R. (Raffaella) Morganti, prof. dr. T.A. Oosterloo

Bron | Proefschrift