Dwergstelsels in Fornax cluster op nieuwe manier onderzocht (promotie Jaco Mentz, RUG)

Op 20 april promoveerde Jaco Mentz aan de Rijksuniversiteit Groningen op onderzoek naar clusters van sterren in dwergsterrenstelsels.

Sterrenstelsels hebben de neiging zich te groeperen in clusters, waarin ze andere melkwegstelsels aantrekken en/of zelf aangetrokken worden en daardoor evolueren binnen dat cluster. In de meeste clusters domineren de zogeheten dwerg elliptische stelsels domineren. Die dwergstelsels zijn meer vatbaar voor interactie met massievere stelsels en met de omgeving van het cluster. Er zijn nog steeds veel vragen over de vorming en evolutie van dwergstelsels, voornamelijk omdat er nog weinig goede waarnemingen beschikbaar zijn.

Jaco Mentz onderzocht de sterpopulaties en kinematica van dwergstelsels in de Fornax cluster met de Verly Large Telescope (VLT) van de ESO, waarbij dankzij de instrumenten MUSE en VIMOS een nieuwe aanpak, Integral Field Spectroscopy, mogelijk is. Door de geschiedenis van de stervorming te bepalen kreeg hij een beeld van de opbouw van sterren, terwijl de chemische samenstelling informatie gaf over verrijkingsprocessen in de stelsels. Menz ontdekte dat er een sterke relatie is tussen natrium en de metaalinhoud in elliptische sterrenstelsels, een realtie die zich opgaat van de dwergstelsels tot de massieve stelsels.

Verder vond hij dat de verhouding tussen het aantal zware en lichte sterren in de stelsels in de dwergstelsels vergelijkbaar is met de verhouding in de Melkweg en veel groter dan in reuzen elliptische stelsels. Analyse van de kinematische substructuren in dwergstelsels, die de val van de stelsels in de clusters overleefd moeten hebben, versterkt het idee dat ze waarschijnlijk zijn gevormd in minder dichte groepsomgevingen met lagere snelheidsinteracties. Voor de Fornax-cluster zag Mentz ook dat de relatieve hoeveelheid rotatie als functie van geprojecteerde afstand tot het centrum van de cluster toeneemt, wat duidt op transformatiemechanismen die inwerken op invallende dwergsterrenstelsels.

Jaco Mentz verrichtte zijn promotieonderzoek bij de afdeling Sterrenkunde van het Kapteyn Instituut met financiering via Erasmus Mundus 2 en NRF.

Promotie
Dhr. J.J. (Jaco) Mentz. Kinematics and stellar populations of dwarf elliptical galaxies. Promotor: prof. dr. R.F. (Reynier) Peletier. Copromotor: S.I. Loubser.

Bron | Proefschrift