Accretion flow properties in low-mass X-ray binaries

Andrea Sanna is op 8 februari 2013 aan de Rijksuniversiteit Groningen gepromoveerd op zijn onderzoek naar de eigenschappen van de accretiestroom in lage-massa röntgendubbelstersystemen (LMXBs). Hij heeft zich speciaal gericht op de kilohertz quasi-periodieke oscillaties (kHz QPOs) en de relativistische ijzeremissielijnen in het röntgengebied omdat ze respectievelijk de variabiliteit en de spectrale eigenschappen van LMXBs weergeven.

LMXBs zijn systemen waarin een neutronenster of een stellair zwart gat zich via een zogenoemde accretieschijf voedt met materie afkomstig van een lage-massa begeleidende ster. De precieze aard en de collectieve eigenschappen van de elementaire deeltjes waaruit een neutronenster is opgebouwd, zijn nog steeds niet goed begrepen. Er zijn verschillende manieren waarop accretie zich manifesteert, zoals kHz QPOs, die mogelijk de eigenschappen van een neutronenster kunnen onthullen.

Uit het onderzoek naar de bron XTE J1701-462 blijkt dat de eigenschappen van de waargenomen QPO niet alleen afhankelijk zijn van de geometrie van de accretieschijf. De andere bron die is onderzocht is de LMXB 4U 1636-53. Sanna heeft de correlatie onderzocht tussen de frequentie van de QPO en de straal van de accretieschijf. Ook is geprobeerd de straal van de accretieschijf te bepalen uit het lijnprofiel van de ijzeremissielijn. Deze bepalingen zijn uiteindelijk gecombineerd om het verband tussen de straal van de accretieschijf en kHz QPOs in verschillende lichtkrachttoestanden van de LMXB te verhelderen.

Vrijdag 8 februari 2013
Kapteyn Astronomisch Instituut, Rijksuniversiteit Groningen
Promotor: Prof. dr. R.M. Méndez