Dit jaar zijn de omstandigheden redelijk gunstig om vallende sterren te zien van de Geminidenzwerm. Tijdens het hoogtepunt van deze meteorenzwerm, rond 14 december, zijn er soms wel 100 meteoren per uur te zien. Het maximum van deze zwerm valt voor ons echter overdag op 14 december. Kijk daarom in de nacht van 13/14 en 14/15 december. De maan is op 13 december in Eerste Kwartier en gaat rond middernacht onder. Daarna hebben we dus geen last meer van storend maanlicht en kunnen we ook zwakkere meteoren zien.
Elke nacht verschijnen er een aantal vallende sterren aan de hemel. Met een beetje geluk zien we er één langs schieten als we een tijdje buiten staan. Vallende sterren zijn geen echte sterren die naar beneden vallen, maar kleine steentjes die vanuit de ruimte de dampkring van de aarde binnendringen. Zo'n brokje steen heeft in de ruimte een grote snelheid van vele tientallen kilometers per seconde en als het de dampkring binnenkomt, remt de lucht het steentje af. Het wordt dan heet en verdampt op een hoogte van zo'n tachtig tot honderd kilometer. Het lichtverschijnsel dat we zien is niet van het steentje zelf, maar van de lucht er omheen die ook sterk wordt verhit en gaat gloeien. Dit lichtverschijnsel noemen we een meteoor.
Enkele malen per jaar zijn er veel meer meteoren te zien dan normaal. De aarde in zijn baan kruist dan de baan van een wolk stofdeeltjes, achtergelaten door een komeet. Elk jaar in december kruist de aarde de baan van het object 3200 Phaethon. Dit is echter geen komeet maar een planetoide. Waarschijnlijk is het een oude komeet die niet langer meer actief is, dus nu geen gas en stof meer uitstoot. Het object heeft behoorlijk wat gruis verspreid in zijn baan. Dit veroorzaakt een mooie meteorenzwerm die elk jaar terugkeert rond 14 december: de Geminiden.
De Geminiden zijn vernoemd naar het sterrenbeeld Gemini, de Tweelingen. De reden hiervoor is dat alle vallende sterren die bij deze zwerm horen, uit de richting van het sterrenbeeld Tweelingen lijken te komen. Als we de lijn van een Geminide doortrekken in de richting waar die vandaan kwam, kom deze in dit sterrenbeeld uit. Het punt aan de hemel waar alle meteoren vandaan lijken te komen, heet de radiant. Het is slechts een denkbeeldig punt, want in werkelijkheid bewegen de meteoren evenwijdig aan elkaar. Dit effect zien we bijvoorbeeld ook bij treinrails. Twee rails van een spoor lopen ook evenwijdig aan elkaar. Maar als we op het spoor staan, lijken de twee rails elkaar te naderen in de verte bij de horizon. Zo ook lijken meteoren vanuit één punt aan de hemel te komen.
Meer info
Vallende sterren in december: de Geminiden
