De XMM-Newton van ESA, de gevoeligste röntgentelescoop die ooit in de ruimte is gebracht, viert vandaag zijn tiende verjaardag in de ruimte. Met behulp van de door het Nederlandse ruimteonderzoeksinstituut SRON ontwikkelde, supergevoelige reflectietralie spectrometer heeft de telescoop onze kijk op de heetste en meest extreme gebieden van het universum ingrijpend veranderd.
XMM-Newton heeft er na tien jaar zo'n 600 miljoen kilometer op zitten, maar de röntgentelescoop functioneert nog steeds uitstekend. Met behulp van deze veteraan onder de ruimtetelescopen hebben astronomen cruciale waarnemingen gedaan die elk aspect van de sterrenkunde hebben beïnvloed.
Zo brachten zij onder meer clusters van sterrenstelsels in kaart, de grootste structuren in de ruimte, en onderzochten zij gebieden nabij de zwarte gaten in ons sterrenstelsel en super-zware zwarte gaten in het hart van andere sterrenstelsels. Daardoor zijn we veel meer te weten gekomen over hoe superzware zwarte gaten evolueren en hoe zij de ontwikkeling van de grootste sterrenstelsels van het universum bepalen.
Ook weten we dankzij XMM meer over hoe exploderende sterren scheikundige elementen produceren en verspreiden.
Bron: SRON
Tien jaar XMM-Newton heeft kijk op heelal ingrijpend veranderd
