Een nieuwe website geeft een overzicht van planetoïden die de komende 200 jaar langs de aarde scheren. Eens per ongeveer 200 jaar wordt de aarde getroffen door een middelgrote planetoïde (diameter 40-1000 m) die grote schade kan veroorzaken. En eens per circa 2 miljoen jaar slaat een planetoïde in die vergelijkbaar is met de planetoïde die een einde maakte aan het tijdperk van de dinosauriërs.
Van de grote aardscheerders (diameter groter dan 1000 m) is nu zo'n 85% in kaart gebracht; van de middelgrote en kleinere planetoïden is dat waarschijnlijk slechts zo'n 1 procent.
Dagelijks regent er ongeveer 100 ton aan interplanetair gruis op de aarde, veroorzaakt door gefragmenteerde kometen en planetoïden (zichtbaar als meteoren of 'vallende sterren'). Een paar keer per jaar botst een planetoïde ter grootte van een auto met de aardatmosfeer en verbrandt als een vuurbal.
Maar objecten groter dan circa 25 meter verbranden slechts gedeeltelijk, waardoor brokstukken het aardoppervlak kunnen bereiken: meteorieten. Eens per circa 200 jaar wordt de aarde getroffen door een planetoïde met een diameter van 40 tot 1000 m, die lokaal grote schade kan veroorzaken. En in het geval van een inslag in zee komen daar de tsunami's bij, over een nog veel groter gebied.
Eens per circa 2 miljoen jaar wordt de aarde getroffen door een planetoïde met afmetingen groter dan 1000 m. Zoals 65 miljoen jaar geleden, toen de inslag van een reusachtige planetoïde (met een geschatte diameter van 10 km) de Chicxulub-krater (diameter circa 265 km) veroorzaakte in Yucatan, Mexico, en een einde maakte aan het tijdperk van de dinosauriërs. Voor de Amerikaanse overheid is dit reden genoeg om alle planetoïden die in de buurt van de aarde kunnen komen (de zogenaamde Near Earth Asteroids, NEAs) en die een diameter hebben van meer dan 140 m, te inventariseren en nauwlettend te blijven volgen. En op korte termijn zal de grens bij 40m of 25 m gelegd moeten worden.
Van de NEA's, of aardscheerders, groter dan 1000 m zijn er nu ruim 800 bekend, ongeveer 85% van het geschatte aantal. Van de aardscheerders met diameters tussen de 1000 m en 140 m zijn er circa 6200 bekend, grofweg 25% van het geschatte aantal. Het aantal aardscheerders met afmetingen tussen 140 m en 25 m wordt geschat op circa 11 miljoen, waarvan momenteel slechts zo'n 1% bekend is. Het zijn vooral Amerikaanse observatoria die speuren naar planetoïden. In de jaren '70 was een groep Leidse astronomen zeer actief betrokken bij het ontdekken van planetoïden.
In de jaren '80 heeft de Nederlands/Engelse/Amerikaanse infrarood satelliet IRAS ruim 4000 planetoïden waargenomen, waaronder een enkele aardscheerder. Sinds eind 2009 ontdekt de Amerikaanse infrarood satelliet WISE tientallen aardscheerders per maand.
De Internationale Astronomische Unie (IAU) geeft op haar website onder de kop Near Earth Asteroids (NEAs) een chronologisch overzicht van mijlpalen van het onderzoek naar aardscheerders. Bovendien is er een overzicht te vinden van aardscheerders die binnen de afstand aarde-maan langs de aarde scheerden en scheren in de periode A.D. 1900 – 2200.
De webpagina, die is samengesteld en wordt onderhouden door SRON-onderzoeker Karel A. van der Hucht, demonstreert dat er nog veel moet gebeuren. "De astronomische gemeenschap zal haar inspanningen aanmerkelijk moeten vergroten, willen we binnen twintig jaar een min of meer compleet overzicht hebben van de planetoïden die de aarde bedreigen," zegt Van der Hucht.
Van der Hucht is vertegenwoordiger van de IAU in het United Nations Committee on the Peaceful Uses of Outer Space (UN-COPUOS), dat zich sterk maakt voor NEA-inventarisatie en mogelijke maatregelen tegen inslag. De IAU webpagina registreert meer dan 500 relevante mijlpalen van NEA-onderzoek en – passages, met verwijzing naar de originele bronnen.
Webpagina aardscheerders
Nieuwe webpagina over toekomstige aardscheerders
