Nieuwe VISTA-opname van stervormingsgebied in Eenhoorn

Een nieuwe opname van ESO’s surveytelescoop VISTA toont een uitzonderlijk landschap van gloeiende gasslierten, donkere wolken en jonge sterren in het sterrenbeeld Monoceros (Eenhoorn). Dit stervormingsgebied, dat bekend staat als Monoceros R2, is ingebed in een enorme donkere wolk. In zichtbaar licht wordt dit gebied door interstellair stof vrijwel geheel aan het zicht onttrokken, maar in het infrarood is het een spectaculaire verschijning.

In het sterrenbeeld Eenhoorn ligt, verborgen in een reusachtige donkere wolk van moleculen en stof, een actief stervormingsgebied. Hoewel het aan de hemel niet ver van de bekendere Orionnevel lijkt te staan, is het met een afstand van ongeveer 2700 lichtjaar in werkelijkheid bijna twee keer zo ver van ons verwijderd. In zichtbaar licht is te zien hoe het verstrooide licht van een aantal zware, hete sterren delen van de moleculaire wolk in een prachtige verzameling van reflectienevels heeft veranderd. Maar de meeste van de jonge, zware sterren in dit gebied gaan schuil achter dicht interstellair stof dat vrijwel al hun ultraviolette en zichtbare straling absorbeert.

Op deze fraaie infraroodopname, gemaakt met de Visible and Infrared Survey Telescope for Astronomy (VISTA [1], eso0949) van de ESO-sterrenwacht op de berg Paranal in het noorden van Chili, kijken we dwars door dit donkere gordijn van kosmisch stof heen. Hierdoor hebben we goed zicht op de plooien, lussen en filamenten die de intense deeltjeswinden en straling van hete, jonge sterren uit de stoffige interstellaire materie hebben gemodelleerd.


‘Toen ik deze opname voor het eerst zag, zei ik alleen maar “Wauw!”. Ik was verbaasd dat alle stofbanen rond de Monoceros R2-sterrenhoop en de “jets” van diep ingebedde, jonge stellaire objecten zo duidelijk te zien waren. Er zit zó’n grote schat aan details in deze VISTA-opnamen’, zegt Jim Emerson van de Queen Mary Universiteit van Londen en leider van het VISTA-consortium.

Met zijn enorme beeldveld, grote spiegel en gevoelige camera is VISTA ideaal voor het maken van diepe, detailrijke infraroodopnamen van grote stukken hemel, zoals het Monoceros R2-gebied. De breedte van het beeldveld van VISTA komt op die afstand overeen met ongeveer tachtig lichtjaar. Aangezien het stof grotendeels transparant is op deze golflengten, komen veel jonge sterren die op opnamen in zichtbaar licht verborgen blijven in het infrarood tevoorschijn. De zwaarste van deze sterren zijn minder dan tien miljoen jaar oud.

Meer foto's en een video op de ESO-website

Stervormingsgebied Monoceros R2 (c) ESO/J. Emerson/VISTA. Acknowledgment: Cambridge Astronomical Survey Unit

Stervormingsgebied Monoceros R2 (c) ESO/J. Emerson/VISTA. Acknowledgment: Cambridge Astronomical Survey Unit