MATISSE is de afkorting van Multi-AperTure mid-Infrared SpectroScopic Experiment. MATISSE koppelt niet alleen het licht van de VLT, maar analyseert het ook. MATISSE is speciaal gemaakt voor infraroodlicht met golfengten tussen 3 micrometer en 13 micrometer. Infraroodlicht ontstaat ook als iets warmte afgeeft. Daarom wordt MATISSE gekoeld tot min 241 graden Celsius, zodat het instrument de metingen niet stoort.
De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) heeft alle lenzen en spiegels in het gekoelde deel van MATISSE gebouwd samen met de Nederlandse industrie. Nederland had ervaring opgedaan tijdens het ontwikkelen van de voorloper MIDI, die geen vier, maar twee telescopen kon koppelen.
Het hart waar de bundels van de vier VLT-telescopen samenkomen, bestaat uit twee aluminium dozen van bijna een meter groot. Deze dozen zijn tot de nok toe gevuld met honderden optische componenten, tientallen sensoren en tientallen kleine motortjes. De meeste componenten werken tot op de nanometer precies of zelfs nauwkeuriger.
Wetenschappelijk artikel
Thermal imaging of dust hiding the black hole in the Active Galaxy NGC 1068. Door: Violeta Gámez Rosas (1), Jacob W. Isbell (2), Walter Jaffe (1), Romain G. Petrov (3), James H. Leftley (3), Karl-Heinz Hofmann (4), Florentin Millour (3), Leonard Burtscher (1), Klaus Meisenheimer (2), Anthony Meilland (3), Laurens B.F.M. Waters (5,6), Bruno Lopez (3), Stéphane Lagarde (3), Gerd Weigelt (4), Philippe Berio (3), Fatme Allouche (3), Sylvie Robbe-Dubois (3), Pierre Cruzalèbes (3), Felix Bettonvil (7), Thomas Henning (2), Jean-Charles Augereau (8), Pierre Antonelli (3), Udo Beckmann (4), Roy van Boekel (2), Philippe Bendjoya (3), William C. Danchi (9), Carsten Dominik (10), Julien Drevon (3), Jack F. Gallimore (11), Uwe Graser (2), Matthias Heininger (4), Vincent Hocdé (3), Michiel Hogerheijde (1,10), Josef Hron (12), Caterina M.V. Impellizzeri (1), Lucia Klarmann (2), Elena Kokoulina (3), Lucas Labadie (13), Michael Lehmitz (2), Alexis Matter (3), Claudia Paladini (14), Eric Pantin (15), Jörg-Uwe Pott (2), Dieter Schertl (4), Anthony Soulain (16), Philippe Stee (3), Konrad Tristram (14), Jozsef Varga (1), Julien Woillez (17), Sebastian Wolf (18), Gideon Yoffe (2), Gerard Zins (14) In: Nature, 17 februari 2022. [origineel (vanaf 16 februari, 17.00 uur) | preprint (pdf)]
1. Sterrewacht Leiden, Universiteit Leiden
2. Max-Planck-Institut für Astronomie, Heidelberg, Duitsland
3. Laboratoire Lagrange, Université Côte d’Azur, Observatoire de la Côte d’Azur, CNRS, Nice, Frankrijk
4. Max-Planck-Institut für Radioastronomie, Bonn, Duitsland
5. Afdeling Sterrenkunde, Institute for Mathematics, Astrophysics and Particle Physics, Radboud Universiteit
6. SRON, Netherlands Institute for Space Research, Leiden
7. ASTRON, Netherlands Institute for Radio Astronomy, Dwingeloo
8. Université Grenoble Alpes, CNRS, IPAG, Grenoble, Frankrijk
9. Goddard Space Flight Center, NASA, Greenbelt Maryland, Verenigde Staten
10. Anton Pannekoek Instituut voor Sterrenkunde, Universiteit van Amsterdam
11. Dept. of Physics and Astronomy, Bucknell University, Lewisburg, Pennsylvania, Verenigde Staten
12. Department of Astrophysics Universiteit van Wenen, Oostenrijk
13. Physikalisches Institut der Universität zu Köln, Duitsland
14. European Southern Observatory, Santiago, Chili
15. Centre d’Etudes de Saclay, Gif-sur-Yvette, Frankrijk
16. Sydney Institute for Astronomy, University of Sydney, Australië
17. European Southern Observatory, Garching bei München, Duitsland
18. (Institut für Theoretische Physik und Astrophysik, Universität zu Kiel, Duitsland
Zie ook het uitgebreide persbericht van ESO in meerdere talen, waaronder in het Nederlands:
https://www.eso.org/public/news/eso2203/