Wetenschappers hebben voor het eerst rimpelingen in de ruimtetijd, zogeheten zwaartekrachtsgolven, waargenomen. Deze zwaartekrachtsgolven zijn afkomstig van een zeer heftige gebeurtenis in het heelal. De eerste meting van zwaartekrachtsgolven bevestigt een belangrijke voorspelling van Albert Einsteins algemene relativiteitstheorie uit 1915 en opent een nieuw venster op de kosmos. De zwaartekrachtsgolven zijn afkomstig van twee botsende zwarte gaten.
Zwaartekrachtsgolven bevatten informatie over hun turbulente oorsprong en over de aard van zwaartekracht, die op geen andere manier kan worden verkregen. Natuurkundigen hebben geconcludeerd dat de gedetecteerde zwaartekrachtsgolven zijn ontstaan in de laatste fractie van een seconde van de samensmelting van twee zwarte gaten, waardoor één enkel, zwaarder, tollend zwart gat ontstond. De samensmelting van twee zwarte gaten was tot nu toe alleen voorspeld, maar nooit waargenomen.
De zwaartekrachtsgolven zijn op 14 september 2015 om 10.51 uur Nederlandse tijd gedetecteerd door beide Laser Interferometer Gravitational-wave Observatory (LIGO) detectoren, in Livingston (Louisiana) en Hanford (Washington) in de Verenigde Staten. De LIGO-observatoria worden gefinancierd door de Amerikaanse National Science Foundation (NSF). Ze zijn ontworpen en gebouwd en worden gerund door Caltech en MIT.
De ontdekking, die geaccepteerd is voor publicatie in Physical Review Letters, is gedaan door de LIGO Scientific Collaboration (inclusief de GEO Collaboration en het Australian Consortium for Interferometric Gravitational Astronomy) en de Virgo Collaboration, gebruikmakend van data van de twee LIGO-detectoren.
Nederlandse wetenschappers zijn nauw betrokken bij deze baanbrekende ontdekking. Als leden van de ‘LIGO Scientific Collaboration - Virgo Collaboration’ (LVC) hebben natuurkundigen van het Nationaal instituut voor subatomaire fysica (Nikhef) en de Vrije Universiteit Amsterdam, en sterrenkundigen van de Radboud Universiteit cruciale bijdragen geleverd aan de validatie van de meting, de data-analyse van deze zwaartekrachtsgolven, en meegewerkt aan de astrofysische interpretatie.
Meer info op www.zwaartekrachtsgolven.nl