Zaterdagavond 8 oktober kan de Draconidenzwerm voor een verrassing zorgen. Normaal geeft deze zwerm weinig extra meteoren, maar volgens diverse onderzoeken beweegt de aarde op deze avond door een stofwolk met hogere dichtheid dan normaal, waardoor we tijdens het maximum wellicht 1 tot 10 vallende sterren per minuut kunnen zien. Helaas gooit de maan op deze avond wel roet in het eten.
Elke nacht verschijnen er een aantal vallende sterren aan de hemel. Met een beetje geluk zien we er één langs schieten als we een tijdje buiten staan. Vallende sterren zijn geen echte sterren die naar beneden vallen, maar kleine steentjes die vanuit de ruimte de dampkring van de aarde binnendringen. Zo'n brokje steen heeft in de ruimte een grote snelheid van vele tientallen kilometers per seconde en als het de dampkring binnenkomt, remt de lucht het steentje af. Het wordt dan heet en verdampt op een hoogte van zo'n tachtig tot honderd kilometer. Het lichtverschijnsel dat we zien is niet van het steentje zelf, maar van de lucht eromheen die ook sterk wordt verhit en gaat gloeien. Dit lichtverschijnsel noemen we een meteoor.
Enkele malen per jaar zijn er veel meer meteoren te zien dan normaal. De aarde in zijn baan kruist dan de baan van een wolk stofdeeltjes, achtergelaten door een komeet. Bij veel mensen is vooral de Perseïdenzwerm bekend die optreedt in augustus, als veel vakantiegangers genieten van zwoele zomernachten, maar voor de liefhebber zijn er dus veel meer zwermen te zien.
Op 8 oktober beweegt de aarde door de stofwolk die is achtergelaten door de komeet 21P/Giacobini–Zinner en we kunnen dan meteoren zien van de Draconidenzwerm. De Draconiden zijn vernoemd naar het sterrenbeeld Draco, de Draak. De reden hiervoor is dat alle vallende sterren uit de richting van dit sterrenbeeld lijken te komen. Normaal is deze zwerm niet erg actief en in veel overzichten van actieve meteorenzwermen ontbreekt deze dan ook. Diverse deskundigen voorspellen echter dat het dit jaar wel eens anders zou kunnen zijn. We bewegen dan door het stof dat door de komeet 21P/Giacobini–Zinner is uitgestoten in de jaren 1900 en 1907. In 1933 en 1946 veroorzaakte dit zelfde stof ware meteorenstormen, maar zoveel activiteit wordt er voor dit jaar niet verwacht.
Het precieze aantal is moeilijk te voorspellen, maar de verwachting is dat er tijdens het maximum, dat bij ons valt rond 22 uur op 8 oktober, 1 tot 10 vallende sterren per minuut te zien zijn. Helaas is er veel storend maanlicht, kort voor volle maan, waardoor maar 5 tot 20% echt te zien zal zijn. Dit komt neer op maximaal 1 meteoor per minuut, wat nog altijd heel leuk is om te bekijken, en voor wetenschappers interessant is om te bestuderen. De zwerm zal waarschijnlijk actief zijn van 18 uur tot 23 uur, wat voor Nederland betekent dat we ruim na zonsondergang, vanaf pakweg 20 uur, kunnen gaan kijken.
Meer bij De Koepel
NASA Science News
Meteorwatch