(PERSBERICHT VAN DE STICHTING CHRISTIAAN HUYGENS PRIJS)
Argentijnse Dr. Amina Helmi winnaar Christiaan Huygens Wetenschapsprijs 2004
Op 28 oktober a.s. zal dr. Amina Helmi (Bahia Blanca, Argentinie 1970) in Voorburg uit handen van de minister van O C en W, de Christiaan Huygens Wetenschapsprijs ontvangen voor haar dissertatie "The formation of the Galactic halo", cum laude verdedigd aan de universiteit van Leiden, promotores: Prof.dr. P.Tim de Zeeuw en Prof. dr. Simon D.M. White (Max Planck für Astrophysik, Garching).
Dr. Amina Helmi's baanbrekende proefschrift beschrijft de geschiedenis van onze Melkweg. Een fundamentele vraag binnen de astrofysica betreft de ontwikkeling van sterrenstelsels. Theoretische modellen voorspellen dat eerst kleine sterrenstelsels gevormd worden die vervolgens met andere kleine sterrenstelsels botsen en zo samensmelten tot grotere stelsels. Door een gedetailleerde studie van sterren in de Melkweg heeft Dr. Helmi indrukwekkend bewijs geleverd dat dergelijke "hierarchische" processen inderdaad een belangrijke rol spelen in de evolutie van het Heelal.
Tussen 1989 en 1993 heeft de Europese HIPPARCOS satelliet heel precies de plaatsen en de beweging gemeten van 120.000 sterren in de nabije omgeving van de Zon. Dr. Helmi gebruikte deze gegevens om te zoeken naar fossielen van kleine stelsels die de bouwstenen van onze Melkweg konden zijn. Haar zoektocht werd met succes bekroond toen zij twee groepen oude sterren ontdekte die met vrijwel dezelfde snelheid uit de schijf van de Melkweg bewogen. Door de nauwkeurige HIPPARCOS metingen te vergelijken met computermodellen, concludeerde Dr. Helmi dat de twee groepen sterren inderdaad een gemeenschappelijke oorsprong hebben en deel uitmaken van het restant van een satellietmelkwegstelsel, dat heel lang geleden uiteen is gevallen. De nu ontdekte sterrengroepjes lijken het eerste fossiele bewijs te zijn dat onze eigen Melkweg eveneens is samengesteld uit de restanten van vele kleine sterrenstelsels. Dr. Helmi publiceerde deze resultaten in het prestigieuze tijdschrift Nature.
Wetenschappelijke erfenis van Christiaan Huygens
De Christiaan Huygens Prijs is in 1998 ingesteld en bestaat uit een bedrag van 10.000 euro, een oorkonde en een bronzen beeld van Christiaan Huygens. De deskundige jury is samengesteld door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en bestaat dit jaar uit Prof. dr. G.K. Miley, voorzitter, Prof. dr. ir. J.A.M. Bleeker, Prof. dr. E.P.J. van den Heuvel en Prof. dr R.T. Schilizzi. De prijs wordt jaarlijks toegekend aan een onderzoeker die een dissertatie verdedigde welke een vernieuwende bijdrage levert aan het vakgebied. Er zijn vier vakgebieden, verbonden met de erfenis van Huygens, die afwisselend in aanmerking komen voor de prijs: ICT, actuariaat en econometrie, energiefysica en experimentele natuurkunde en tenslotte ruimtewetenschappen. De prijs werd dit jaar toegekend in de laatstgenoemde categorie.
De uitreiking vindt plaats op 28 oktober 2004 vanaf 14:30 uur in de Oude Kerk, Herenstraat 77 in Voorburg.