Op maandag 14 december zien we, als het weer meezit, de op een na grootste meteorenzwerm van het jaar: de Geminiden. Volgens Marc van der Sluys van hemel.waarnemen.com zijn er op maandagochtend en maandagavond op donkere plaatsen zo'n zestig tot zeventig 'vallende sterren' per uur te zien met het blote oog.
De Geminiden zijn vernoemd naar het sterrenbeeld Tweelingen (Gemini), omdat ze van daaruit lijken te komen. Het sterrenbeeld Tweelingen staat in Nederland en België 's ochtends boven de westelijke horizon en 's avonds boven de oostelijke horizon.
Vallende sterren zijn lichtflitsen die af en toe aan de sterrenhemel verschijnen. Ze worden veroorzaakt door ruimtegruis, vaak niet groter dan een zandkorrel. Het gruis komt ongeveer honderd kilometer boven ons hoofd in de aardatmosfeer terecht. Door de hoge snelheden van het gruis wordt de lucht vóór zo’n gruisdeeltje samengedrukt, verhit en aan het gloeien gebracht. Dat zien we vanaf de aarde als een flitsje.
De Geminiden bestaan uit achtergebleven puin van de planetoïde Phaethon. Doordat de aarde in een baan om de zon elk jaar door de puinwolk heen trekt, zien wij deze meteorenzwerm altijd rond dezelfde datum. De Geminiden kenmerken zich door hun helderheid, hun gelige kleur en de korte sporen die ze nalaten. De Geminiden vliegen ongeveer 125.000 kilometer per uur. Dat is voor meteoren een vrij gemiddelde snelheid.
De aarde reist in minder dan 24 uur door de gruiswolk van de Geminiden. Marc van der Sluys van hemel.waarnemen.com: "Dit jaar komen we rond 16.00 uur in de middag de meeste deeltjes tegen. Dan is het bij ons nog licht. Maar dit nadeel heeft ook een voordeel. We kunnen nu 's ochtends én 's avonds van de vallende sterren genieten."
De Geminiden zijn voor Nederland de op een na grootste meteorenzwerm van het jaar. Alleen bij de Perseïden die rond 13 augustus de aardse atmosfeer binnendringen, zien we meer vallende sterren.
Over hemel.waarnemen.com
www.hemel.waarnemen.com is een niet-commerciële website over hemelverschijnselen die met eenvoudige middelen (blote oog, verrekijker, amateurtelescoop) zichtbaar zijn vanuit Nederland en Vlaanderen. De site wordt onderhouden door Marc van der Sluys, sterrenkundige aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Geminiden-sterrenregen in de ochtend en avond van 14 december
