Edelsteentje in meteoriet afkomstig van zware rode reuzenster

Opname met een elektronenmicroscoop van het microscopisch kleine edelsteentje OC2. Het korreltje is gevonden in een primitieve meteoriet en staat op een gouden voetstuk nadat het gouden omhulsel waarin het was gezet voor de analyse was opgelost. Het is ee
Opname met een elektronenmicroscoop van het microscopisch kleine edelsteentje OC2. Het korreltje is gevonden in een primitieve meteoriet en staat op een gouden voetstuk nadat het gouden omhulsel waarin het was gezet voor de analyse was opgelost. Het is ee
Een microscopisch klein edelsteentje, dat gevonden is in een meteoriet, blijkt afkomstig te zijn van een ster die ongeveer zes keer zo zwaar is als de zon. De Utrechtse sterrenkundige Maria Lugaro onderzocht het stofdeeltje dat werd gevonden in de Semarkona, Krymka en Bishunpur meteorieten met een internationaal team van wetenschappers. De onderzoeksresultaten worden 19 december gepubliceerd in de online-editie van Astronomy & Astrophysics.

Tot nu toe zijn circa 300 sterrenstofdeeltjes met deze samenstelling (magnesium aluminium oxide, dat lijkt op robijn) gevonden in meteorieten. Deze deeltjes zijn ontstaan voor de geboorte van ons zonnestelsel uit de resten van zeer zware geëxplodeerde sterren (supernova’s) of in de buurt van rode reuzen (koele rode opgeblazen sterren vlak voor het eind van hun leven). Dit stofdeeltje blijkt afkomstig te zijn van een vrij zware rode reus. Niet eerder werd een dergelijk deeltje aangetroffen.




Het korreltje dat Lugaro en collega’s vonden, werd ontdekt bij onderzoek op het Carnegie Instituut in Washington en het Max-Planck-Instituut voor Scheikunde in Mainz. Door delen van de meteorieten in zuur op te lossen, kon het robijnrode edelsteentje worden geïsoleerd. Om te bepalen uit welke moleculen en atomen het korreltje bestaat, werd het op een laagje goud geplaatst. Na het onderzoek bleef het edelsteentje achter op een gouden 'voetstuk'- de rest van het gouden omhulsel is tijdens de analyse kapotgegaan. Met behulp van een elektronenmicroscoop is een foto gemaakt van het stofdeeltje, vlak na de analyse (zie bijgevoegd beeld).

In het deeltje blijkt onder andere veel zwaar magnesium voor te komen, in tegenstelling tot in de meeste robijn-achtige sterrenstofdeeltjes. Verder werden bepaalde vormen van zuurstof, ijzer, aluminium en chroom gevonden. Lugaro vergeleek de samenstelling met de uitkomsten van gedetailleerde computermodellen van rode reuzensterren. Ze concludeerde dat het deeltje waarschijnlijk vijf miljard jaar geleden is ontstaan in de buurt van een vrij zware rode reuzenster.