32 wetenschappers ontvangen een Vici-beurs van anderhalf miljoen euro van NWO. De financiering is bedoeld om de komende 5 jaar onderzoek te doen en een eigen onderzoeksgroep op te bouwen. Vici is een van de grootste persoonsgebonden wetenschappelijke premies van Nederland en is onderdeel van de Vernieuwingsimpuls van NWO. Onder de 32 onderzoekers zijn drie astronomen:
Turning galaxy alignments into cosmological weighing scales
Henk Hoekstra van de Sterrewacht Leiden, Universiteit Leiden, krijgt de beurs om signalen van zogeheten zwaartekrachtslenzen beter te meten en te interpreteren. Zware objecten in het heelal verstoren de paden van lichtstralen waardoor de oriëntaties van verre melkwegstelsels met elkaar correleren. Dit signaal kan worden gebruikt om de eigenschappen van de mysterieuze donkere materie en donkere energie te onderzoeken.
From micro- to mega-scales: understanding how black holes shape the local Universe
Sera Markoff van het Anton Pannekoek-instituut voor sterrenkunde, Universiteit van Amsterdam, doet onderzoek aan zwarte gaten. Dat zijn exotische, zeer fundamentele bouwstenen van het heelal. Wanneer er massa op valt spuwen ze krachtige 'jets' uit, die hun omgeving drastisch kunnen veranderen en zelfs de groei van melkwegstelsels of hun stervorming kunnen stoppen. Markoff wil de inhoud en kracht van deze straalstromen, en hun terugkoppeling, beter leren begrijpen.
Hoe een ster een zwart gat wordt
Gijs Nelemans van de afdeling Sterrenkunde van de Radboud Universiteit bestudeert zware sterren. Die ontploffen aan het eind van hun leven en laten dan een neutronenster of een zwart gat achter. Twee daarvan die om elkaar draaien zenden zwaartekrachtsgolven uit. Hij gaat gegevens van de nieuwe Gaia-satelliet en de eerste zwaartekrachtsgolfdetectoren combineren met computermodellen om te begrijpen hoe sterren evolueren.
Binnen Vici zijn onderzoekers vrij om hun eigen onderzoeksproject voor te dragen voor financiering. Voor de ronde van 2015 dienden bij de vooraanmelding in totaal 215 wetenschappers een voorstel in. 122 aanvragers hebben een uitgebreide aanvraag ingediend. Daarvan zijn er nu 32 toegewezen, wat neerkomt op een toekenningspercentage van ongeveer 15 procent. Het toekenningspercentage onder de vrouwen is 17%, onder de mannen is dat 14%.
Meer informatie bij NWO
Nederlands datacentrum voor de Euclid-missie
Koen Kuijken (Leiden) en Edwin Valentijn (Groningen) hebben bijna twee miljoen euro gekregen uit NWO-Groot voor het opzetten van een Nederlandse wetenschappelijk datacentrum voor de toekomstige Euclid-missie. Dat is de volgende kosmologie-missie van ESA die op jacht gaat naar donkere energie en donkere materie. Astronomen in Nederland kunnen via het datacentrum de beschikking krijgen over de Euclid-waarneemdata en deelnemen aan de wetenschaopelijke analyse ervan.
NWO-Groot is bedoel voor grote investeringen dn vernieuwende apparatuur en dataverzamelingen. Er worden investeringen gefinancierd die hoger zijn dan Het doel is om investeringen in wetenschappelijke apparatuur of dataverzamelingen van (inter)nationaal belang te stimuleren.
Meer informatie bij NWO