Deze foto sierde al heel wat voorpagina’s deze week, inclusief die van de NOS: bewijs dat er ooit vloeibaar water op Mars is geweest.
Nu lijkt het heel wat om zo’n uitspraak aan één foto op te hangen en dat doen we dus ook niet. Dit is al de derde plek waar Curiosity, onderweg naar Glenelg, dit soort stenen heeft gevonden. Op de foto hieronder zijn alle drie de plekken bij elkaar gezet. Goulburn was direct naast de Bradbury Landing, de plek waar Curiosity landde. De remraketten hadden het stuk schoon geblazen, dus het was eigenlijk meteen al raak. Maar op basis van één meting heb je nog geen bewijs, daarom is er nog even verder gezocht. Verder staan op de foto de twee andere plaatsen waar de afzettingen duidelijk zichtbaar waren: Link en Hottah (wederom genoemd naar geologie in Canada). Curiosity hangt op dit moment ergens rond het woord ‘Curiosity’ uit.
Waardoor kunnen we nu zeggen dat er water op die plekken moet zijn geweest? Allereerst, door de afgeronde kiezelsteentjes. Stenen worden afgerond doordat ze in water heen en weer rollen. Ook de wind die langs schuurt kan stenen een beetje afronden, maar water heeft een veel sterker effect. Ten tweede gaat het hier om een conglomeraat – een soort cement van kiezels die door kleiner zand aan elkaar geplakt zijn en vervolgens zijn verhard, waardoor het “banken” vormt, de overhangende lagen op de foto. Verder ziet een geoefend geologenoog de afwisseling tussen grind en fijner korrelig zand. Dit duidt op sortering en kan het gevolg zijn van verschillende stroomsnelheden in rivierwater. Dat zijn allemaal aanwijzingen dat we hier met rivierafzettingen te maken hebben.
Ook hadden we op foto’s van satellieten op Mars al gezien dat in dit gebied een puinwaaier zit.
Als water naar beneden stroomt, neemt het van alles met zich mee, rotsen, grint, en laat dat vervolgens achter in een waaiervorm. Op bovenstaande foto is dat mooi te zien. In de lichtere kleur is te zien waar deze waaier moet hebben gezeten op Mars. De foto linksonder is een erg mooi voorbeeld van een puinwaaier in China. En rechtsboven in de foto is een puinwaaier te zien die is nagebootst in het lab aan de Universiteit van Utrecht. Daar doet Maarten Kleinhans veel onderzoek naar de natuurkundige processen die nodig zijn en de tijd die het duurt om onder andere dit soort waaiers en bijvoorbeeld ook rivierdelta’s te vormen. Deze waaier is dus een sterke aanwijzing dat hier ooit water gestroomd moest hebben.
Met andere woorden, aanwijzingen genoeg! Op naar het volgende mooie resultaat.
Inge Loes ten Kate is onderzoekster aan de Universiteit van Utrecht en is sinds zes jaar betrokken bij de ontwikkeling van de Marsverkenner Curiosity. Zij houdt voor de NOS een blog bij over de verkenningstocht van de Marswagen.
Bron: NOS