Bijzondere verdeling satellieten Melkweg verklaard

Veel satellieten in de simulatie hebben een gemeenschappelijke komaf. De satellieten uit één groep beschrijven gelijksoortige banen door de halo van het melkwegstelsel.
Veel satellieten in de simulatie hebben een gemeenschappelijke komaf. De satellieten uit één groep beschrijven gelijksoortige banen door de halo van het melkwegstelsel.
Groningse astronomen hebben met behulp van kosmologische simulaties een verklaring gevonden voor het feit dat de kleine satelliet-sterrenstelsels die onze Melkweg omringen, bijna perfect in één vlak liggen.

De gangbare theorie (het Cold Dark Matter model – CDM) zou in principe een verdeling van dit soort dwergstelsels in alle richtingen voorspellen. De CDM-theorie werd door sommige sterrenkundigen daarom als ontoereikend gezien om de bijzondere verdeling te kunnen verklaren. Yang-Shyang Li en Amina Helmi hebben met grootschalige simulaties aangetoond dat deze verdeling wel degelijk met de CDM-theorie te verklaren is. Zij ontdekten dat de satellietstelsels veelal in groepen zijn ‘ingevallen’ en dat die oorspronkelijke clustering behouden blijft. Hun bevindingen zijn gepubliceerd in de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

Recent onderzoek had al aangetoond dat clusters van sterrenstelsels zijn opgebouwd uit groepen sterrenstelsels, maar het was tot nu toe niet duidelijk of dit ook geldt voor objecten op (sub-)galactische schaal. De clustering van kleinere objecten in de ruimte is het duidelijkst als ze zich hechten aan een grotere structuur. Maar in de loop der tijd kan de ruimtelijke coherentie van een groep satellietstelsels verdwijnen, als ze gaan rondzwalken door een melkwegstelsel. De simulaties van Li en Helmi tonen aan dat de originele clustering nog steeds te onderscheiden is in het impulsmoment van satellietstelsels, zelfs bij dwergstelsels die acht miljard jaar geleden zijn ‘ingevallen’.


De simulaties laten zien dat de kans dat de dwergstelsels in één vlak liggen 80 procent is, als ze oorspronkelijk uit één groep komen. De astronomen concluderen dat de bijzondere verdeling van de ongeveer twintig satellietstelsels die de Melkweg heeft, kan worden verklaard op basis van de CDM-theorie. De kosmologische simulaties zijn uitgevoerd door Dr. Felix Stoehr van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO.


Veel satellieten in de simulatie hebben een gemeenschappelijke komaf. De satellieten uit één groep beschrijven gelijksoortige banen door de halo van het melkwegstelsel.

Veel satellieten in de simulatie hebben een gemeenschappelijke komaf. De satellieten uit één groep beschrijven gelijksoortige banen door de halo van het melkwegstelsel.

Afbeelding van een donkere-materiesimulatie van een galactisch systeem. Het beeld toont een centraal object dat omgeven is door duizenden satellieten, maar slechts enkele lijken op de satellietstelsels die de Melkweg omgeven en bevatten sterren (Credit: F

Afbeelding van een donkere-materiesimulatie van een galactisch systeem. Het beeld toont een centraal object dat omgeven is door duizenden satellieten, maar slechts enkele lijken op de satellietstelsels die de Melkweg omgeven en bevatten sterren (Credit: F