Astronomen van ASTRON hebben samen met een international team in rap tempo vele nieuwe bijzondere sterren, genaamd 'milliseconde pulsars', gevonden. In de afgelopen dertig jaar zijn slechts zestig van dit soort sterren ontdekt, maar dankzij recente informatie over mogelijke vindplaatsen hebben astronomen de afgelopen drie maanden plotseling zeventien nieuwe milliseconde pulsars ontdekt.
Dit deden zij met de grootste radiotelescopen ter wereld. De ontdekking werd mogelijk gemaakt door de Fermi Gamma-ray Space Telescope van NASA. Met de ontdekking van zoveel nieuwe milliseconde pulsars kunnen astronomen de evolutie en het bestaan van deze extreme sterren beter bestuderen. De kans wordt ook groter dat astronomen met de pulsars zwaartekrachtsgolven kunnen waarnemen. De ontdekking werd deze week wereldkundig gemaakt op de jaarlijkse conferentie van de American Astronomical Society, in Washington D.C. in de Verenigde Staten.
Pulsars blijven over als sterren aan het eind van hun leven ontploffen. Milliseconde pulsars zijn de snelst draaiende pulsars, met omwentelingen van slechts enkele milliseconden. Ze draaien nog sneller dan een keukenmixer. Ze zijn het beste waar te nemen met grote radiotelescopen, maar soms kunnen astronomen ook gammastraling van deze sterren waarnemen. Dit is onzichtbare elektromagnetische straling met een hogere energie dan bijvoorbeeld ultraviolet licht en röntgenstraling. Dat kan een aanwijzing zijn voor het bestaan van pulsars.
Het vinden van milliseconde pulsars is altijd lastig geweest omdat de pulsen heel zwak zijn, en omdat astronomen van tevoren niet weten waar ze aan de hemel te vinden zijn. Dankzij de Fermi-telescoop is dit in korte tijd sterk veranderd. Met deze telescoop zijn de laatste maanden honderden nieuwe bronnen van gammastraling ontdekt die heel goed pulsars kunnen zijn. "Nu de Fermi telescoop de weg wijst, weten we veel beter waar we het beste naar milliseconde pulsars kunnen zoeken", zegt Dr. Jason Hessels, één van de astronomen bij ASTRON, die vier van de nieuwe milliseconde pulsars heeft ontdekt. "Het is alsof we nu plotseling een schatkaart in handen hebben."
ASTRON doet mee aan een zoektocht naar radiopulsen bij vijftig gammabronnen die erg zwak zijn. De astronomen gebruiken de Green Bank Telescoop in de VS, de grootste beweegbare radioschotel ter wereld. De zoektocht wordt geleid door Dr. Mallory Roberts van Eureka Scientific in Californië (VS). De ontdekking van zoveel nieuwe milliseconde pulsars sterkt astronomen in hun plannen om zulke bronnen te gebruiken voor het meten van zwaartekrachtsgolven. Zwaartekrachtsgolven zijn een belangrijke voorspelling van de algemene relativiteitstheorie van Einstein. "Met zoveel nieuwe milliseconde pulsars kunnen we die zwaartekrachtsgolven in de toekomst hopelijk voor het eerst waarnemen, en bewijs vinden voor deze theorie" zegt Hessels.
Meer beelden en animaties
Astronomen ontdekken handenvol milliseconde pulsars
