Astronomen helpen staalproducent bij kwaliteitscontrole

Tata Steel, IJmuiden (c) Tata Steel
Tata Steel, IJmuiden (c) Tata Steel

Technieken uit de sterrenkunde gaan helpen bij de kwaliteitscontrole van plaatstaal. Op dinsdag 14 april ondertekenen staalproducent Tata Steel en de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) een samenwerkingsovereenkomst. Dat gebeurt op de Hannover Messe in het bijzijn van minister Kamp van Economische Zaken.

Het lijkt vreemd: een staalproducent die samenwerkt met sterrenkundigen. Toch ligt een samenwerking meer voor de hand dan op het eerste gezicht lijkt. “Tata Steel is een innovatief, hightech bedrijf”, aldus Theo Henrar, directievoorzitter van Tata Steel Nederland bij de ondertekening. “Wij werken continu aan het ontwikkelen van nieuwe staalsoorten waarmee je bijvoorbeeld auto’s veiliger, maar tegelijk ook lichter en dus zuiniger kunt maken. Tot op moleculair niveau kunnen we het staal unieke eigenschappen meegeven. Tata Steel maakt gebruik van hoogwaardige technologie waaronder zogenaamde ‘smart technology’: slimme, nieuwe productietechnologieën die we zelf of in samenwerking met gespecialiseerde bedrijven ontwikkelen.”

Tata Steel zoekt naar oplossingen om automatisch zeer kleine (0,01mm) defecten en vervuilingen op te sporen aan de oppervlakten van duizenden vierkante meters staal. De staalplaten rollen in hoge snelheid van de productielijn.

NOVA ontwikkelt wetenschappelijke instrumenten die de nachtelijke hemel voortdurend afspeuren op zoek naar zeer kleine veranderingen. Nederlandse astronomen brengen op dit moment grote stukken hemel met ongekende nauwkeurigheid in kaart, nacht-in nacht-uit. In de kaarten worden miljarden verschillende sterren herkend en gekarakteriseerd. NOVA en Tata Steel gaan onderzoeken in hoeverre de technieken die de astronomen ontwikkelen ook bij de uitdagingen van Tata Steel uitkomst bieden. Het gaat hierbij niet alleen om de extreem scherpe blik, maar ook om de supersnelle verwerking van grote hoeveelheden gegevens.

Paul Groot, hoogleraar sterrenkunde aan de Radboud Universiteit en voorzitter van NOVA: “Astronomen staan aan de basis van een aantal voor de maatschappij nuttige uitvindingen. Zo komt wifi voort uit de radio-astronomie en zo herkennen biologen haaien met behulp van sterrenkundige algoritmes voor het vinden van de positie aan de hemel. Vandaag komt daar de samenwerking met Tata Steel bij. Onze detectietechnieken gaan hopelijk zorgen voor goede, duurzame producten.”

NOVA
De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) coördineert en stimuleert het sterrenkundig onderzoek in Nederland. NOVA bundelt de krachten van astronomen aan de universiteiten van Amsterdam, Groningen, Leiden en Nijmegen en werkt nauw samen met de NWO-instituten SRON en ASTRON. Daardoor beschikken de astronomen over geavanceerde telescopen en andere instrumenten. NOVA ontwikkelt deze instrumenten ook zelf en behoort hierbij tot de absolute wereldtop.

Tata Steel
Tata Steel is de op één na grootste staalproducent van Europa. Zijn staalfabrieken in onder andere Nederland en het Verenigd Koninkrijk leveren wereldwijd hoogwaardig staal aan diverse markten, waaronder de bouwsector, automobielindustrie, verpakkingssector, producenten van hijs-, mijnbouw- en grondverzetmachines, de energiesector en de lucht- en ruimtevaartindustrie. Het bedrijf heeft wereldwijd in totaal 80.000 medewerkers en een jaarlijkse productiecapaciteit van meer dan 29 miljoen ton staal. Tata Steel focust op hoogwaardige toepassingen van staal en denkt en innoveert hierin met haar klanten mee. Het staalbedrijf hecht grote waarde aan het duurzaam en verantwoord produceren van staal, met veel aandacht voor het verminderen van verspilling en het bevorderen van hergebruik en recycling. Om de kwaliteit van haar producten te waarborgen en voortdurend te verbeteren, maakt Tata Steel gebruik van de nieuwste geavanceerde technologieën.