Tijdens de Nederlandse Astronomen Conferentie te Cuijk (19 - 21 mei 2010) zal de Pastoor Schmeitsprijs voor Sterrenkunde worden uitgereikt aan Prof. dr. Amina Helmi, verbonden aan het Kapteyn Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen, en aan Dr. Joop Schaye, verbonden aan de Sterrewacht van de Universiteit Leiden.
De prijs wordt eens in de drie jaar toegekend aan een astronoom van Nederlandse nationaliteit of volgens de Nederlandse wet ingezetene in Nederland, die in de voorafgaande drie jaar een wetenschappelijke bijdrage heeft geleverd van uitzonderlijk belang. Hij/zij dient ten tijde van het verschijnen van de publicatie van genoemde bijdrage de leeftijd van veertig jaar nog niet te hebben bereikt. Het bestuur beslist over de toekenning aan de hand van voordrachten uit de Nederlandse astronomische gemeenschap.
Het bestuur van de Stichting Pastoor Schmeitsprijs heeft besloten dit jaar de prijs -evenals de vorige keer- toe te kennen aan twee astronomen. Naar de mening van het bestuur waren de twee uiteindelijke kandidaten van vergelijkbare kwaliteit en hoorden zij zonder twijfel thuis in de groep astronomen met een statuur als in de statuten beschreven alswel die van de eerdere prijswinnaars. Aan de prijs is een bedrag verbonden van 1000 euro voor elk van de twee winnaars.
Prof. dr. Amina Helmi (1970) is adjunct-hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij is geboren in Argentinië met zowel de Argentijnse als de Nederlandse nationaliteit. Na haar studie aan de Universiteit van La Plata is zij naar Leiden gekomen voor haar promotie-onderzoek, dat ze afsloot met het verdedigen van het proefschrift ‘The Formation of the Galactic Halo’ bij Prof. Tim de Zeeuw. Ze behaalde de doctorsgraad cum laude. Na postdoc-posities aan de Universiteit van La Plata, het Max-Planck-Institut für Astrophysik te München en de Universiteit Utrecht, is zij in 2003 benoemd op een tenure-track positie aan het Kapteyn Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen.
Dr. Joop Schaye (1973) is Universitair Hoofddocent aan de Sterrewacht van de Universiteit Leiden. Hij is geboren in Nederland met zowel de Nederlandse als de Amerikaanse nationaliteit. Na zijn studie in Groningen, waar hij cum laude zijn doctoraal behaalde, is hij voor zijn promotie-onderzoek naar het Institute for Astronomy te Cambridge (VK) gegaan, waar hij in 2000 promoveerde bij Prof. George Efstathiou op een proefschrift met de titel ‘Thermal History and Metal Enrichment of the Intergalactic Medium’. Hij was vervolgens verbonden aan het Institute of Advanced Study te Princeton, VS, tot hij in 2005 aan de Sterrewacht werd benoemd.
De Schmeitsprijs is vernoemd naar de in 1851 in Sittard geboren Maria Paschalis Schmeits, vele jaren kapelaan van de Sint Servaes in Maastricht en daarna pastoor in Venray. Toen hij in 1919 overleed liet hij 2000 gulden na voor, zoals hij schreef: "Het bevorderen van de studie der sterrenkunde, onder alle menschelijke wetenschappen de hoogste, naar welk doel gestreeft wordt door het uitloven en uitkeren van prijzen aan hen die zich naar het oordeel van een in te stellen jury, voor de astronomische wetenschap het meest verdienstelijk hebben gemaakt". Schmeits was een bijzonder man. Hij wordt beschreven als iemand met een grote belangstelling voor de natuurwetenschappen en de humaniora. Zelf deed hij verschillende sterrenkundige waarnemingen. Als kapelaan was hij nauw betrokken bij de restauratie van de Sint Servaes eind negentiende eeuw, waarover hij ook veel publiceerde.
Amina Helmi en Joop Schaye krijgen Pastoor Schmeitsprijs
