Hemelverschijnselen

Laatste Kwartier (19.15 uur). ’s Morgens vroeg, rond 06.30 uur, vlak voordat het begint te schemeren, zie je links van de half verlichte maan de sterren Castor en Pollux in het sterrenbeeld Tweelingen, hoog aan de zuidoostelijke hemel.

De sterren Castor en Pollux in het sterrenbeeld Tweelingen staan vanmorgen rechtsboven de afnemende maan. Bekijk de samenstand rond 06.30 uur, hoog in het zuidoosten. ’s Avonds laat, rond middernacht, is de planeet Mars de opvallendste verschijning aan de oostelijke hemel; hij staat vanavond exact op één lijn met de sterren Elnath en Zèta Tauri – de twee ‘horens’ van het sterrenbeeld Stier.

Vrij wijde samenstand van de afnemende maan met de ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw. Regulus staat op geruime afstand onder de maan. Bekijk het verschijnsel rond 06.30 uur, hoog aan de oostzuidoostelijke hemel.

Vanmorgen staat Regulus in de Leeuw op flinke afstand rechtsboven de maan. Rond 06.30 uur zie je de twee hemellichamen vrij hoog in het oostzuidoosten.

Maximum van de meteorenzwerm de Orioniden. De ‘vallende sterren’ in deze zwerm lijken afkomstig te zijn uit de richting van het sterrenbeeld Orion. De lichtsporen worden veroorzaakt door stofjes van de beroemde komeet Halley die met hoge snelheid de dampkring van de aarde binnendringen en daar luchtmoleculen tot gloeien brengen. De waarnemingsomstandigheden zijn gunstig: er is het grootste deel van de nacht geen storend maanlicht. Op zaterdagochtend 22 oktober om 6.00 uur zijn je kansen, volgens hemelwaarnemen.com, het grootst. Dan zou je mogelijk twaalf meteoren per uur kunnen zien als je naar het zuiden kijkt.

Nieuwe Maan (12.48 uur). Tussen 11.07 en 13.02 uur (tijdstippen gelden voor Amsterdam) is een gedeeltelijke zonsverduistering zichtbaar. Tijdens het maximum van de eclips, om 12.04 uur, is één derde van de middellijn van de zon (aan de linker bovenzijde) afgedekt door de maan. De verduistering is nergens op aarde totaal. Zie ook het hoofdstuk ‘Uitgelicht’ op pag. 6. Let op: voor het veilig waarnemen van het verschijnsel is een speciale eclipsbril nodig.

Invoering van de wintertijd: de klok wordt één uur achteruit gezet, van 03.00 uur Midden-Europese Zomertijd (MEZT) naar 02.00 uur Midden-Europese Tijd (MET).

Vanavond is er een fraaie samenstand zichtbaar van de nog vrijwel vol verlichte maan en de reuzenplaneet Jupiter, op kleine afstand linksonder de maan. Om 22.30 zie je de twee hemellichamen vrij hoog aan de oostelijke hemel.

De maan vormt vanavond een vrijwel rechthoekige driehoek met Aldebaran, de hoofdster in het sterrenbeeld Stier, en het Zevengesternte, de opvallende sterrenhoop in hetzelfde sterrenbeeld. Bekijk de groepering rond middernacht, hoog boven de oostelijke horizon.

Laatste Kwartier (15.47 uur).