Oratie: Ruimte voor de hoge-energie astrofysica (Amsterdam en online)

Op woensdagmiddag 6 april om 16.30 uur houdt prof. dr. Jan-Willem den Herder zijn oratie aan de Universiteit van Amsterdam. Den Herder, bijzonder hoogleraar Hoge-energie astrofysica, in het bijzonder ruimte-instrumentatie.

Wetenschappelijke vooruitgang is afhankelijk van theorievorming en observaties. Voor de hoge-energie astrofysica zijn metingen vanuit de ruimte essentieel. Hiervoor worden complexe instrumenten ontwikkeld die op satellieten moeten werken. Deze instrumenten worden over vele jaren met grote internationale teams gebouwd. Alle aspecten die hierbij aan de orde komen worden in de oratie van Jan-Willem den Herder geschetst.

Cruciale informatie om sterren, zwarte gaten, melkwegstelsels of clusters van melkwegstelsels beter te doorgronden wordt verkregen uit waarnemingen met fotonen variërend van radio golven tot en met gammastraling. Röntgenstraling is uitermate geschikt om heet gas (miljoenen graden) of gas in de buurt van zwarte gaten te bestuderen. Aangezien de atmosfeer deze straling absorbeert moeten instrumenten op satellieten geplaatst worden.

Nederland is zeer succesvol in het maken van deze instrumenten, volgens Jan-Willem den Herder. Dit vereist jarenlange inzet van grote, internationale teams. De verschillende aspecten die bij deze ontwikkeling komen kijken, zoals het kiezen van de beste technologie, het aantonen dat een instrument in de ruimte kan werken, de onzekerheid die hierbij komt kijken aangezien reparaties niet mogelijk zijn en de samenwerking in grote internationale teams worden geschetst. In zijn oratie gaat Den Herder hier verder op in.

Over Jan-Willem den Herder
Jan-Willem den Herder is senior onderzoeker bij NWO-instituut SRON Netherlands Institute for Space Research en is betrokken bij diverse internationale onderzoeksprojecten. Hij is een van de leidende wetenschappers van het onderzoeksteam van de Athena-missie, een van de drie grote observatoria die de Europese ruimtevaartorganisatie ESA in het komende decennium gaat lanceren. In 2019 werd hij benoemd tot bijzonder hoogleraar.

Deze oratie is live te volgen.

Bron: UvA